Systemy ultradźwiękowe w endodoncji wykorzystywane są do opracowania kanałów, wstecznego opracowania kanałów po resekcji wierzchołka, udrożniania komór i kanałów zobliterowanych oraz do wypełniania kanałów.

Systemy ultradźwiękowe używane do opracowania kanałów wytworzoną energię akustyczną częściowo przenoszą na narzędzie kanałowe, a częściowo przekształcają w energię cieplną podgrzewającą dezynfekujący roztwór płuczący w kanale (co zwiększa jego działanie antybakteryjne).

Metoda ultradźwiękowego opracowania kanału

Oczyszczanie kanału umożliwiają wytwarzane wiry dźwiękowe (przepływy akustyczne) – przy końcówce ultradźwiękowej są to niewielkie zawirowania, ale przy ścianach kanału powstają duże wiry akustyczne. Dzięki wirom dochodzi do usuwania resztek miazgi i opiłków zębiny w kierunku ujścia kanału.

W trakcie korzystania z aparatów piezoelektrycznych i pracy narzędziami o małych rozmiarach istotne jest także zjawisko kawitacji (dlatego niektórzy autorzy po całkowitym poszerzeniu kanału zalecają ultradźwiękowe płukanie kanału przy użyciu pilnika nr 15). W płynie płuczącym powstają pęcherzyki tlenu, które mogą pulsować zgodnie z częstotliwością fali lub zapadać się w wyniku nałożenia fali i ulegać implozji. W efekcie dochodzi do nagłej zmiany ciśnienia i powstania „fali uderzeniowej”, co prowadzi m.in. do rozrywania bakterii i usuwania resztek martwej tkanki.

Zatem podczas opracowania kanału – oczyszczenia i odpowiedniego poszerzenia pilnikami ultradźwiękowymi typu K – konieczny jest stały dopływ płynów płuczących. Przepłukiwanie kanału umożliwia chłodzenie narzędzia pracującego i usunięcie zanieczyszczeń z kanału (zapobiegające ich przepchaniu poza otwór wierzchołkowy).

W leczeniu kanałów zakażonych do płukania stosuje się roztwory: 0,2% chlorheksydyny, 15% EDTA, 1-2,5% NaOCl (najczęściej) – podgrzanie NaOC1 zwiększa jego działanie antybakteryjne i lityczne (możliwe jest usuwanie także warstwy mazistej). Więcej

Opracowanie kanału korzeniowego (przygotowanie do wypełnienia) polega na usunięciu jego zawartości, płukaniu kanału, opracowaniu mechanicznym (oczyszczeniu, poszerzeniu i ukształtowaniu jego światła), odkażeniu (jeśli to konieczne) i osuszeniu. Środki chemiczne do płukania kanału wspomagają metody podstawowe (mechaniczne), stąd określenie „mechaniczno-chemiczne opracowanie kanału”. W literaturze opracowanie mechaniczne zwane bywa „biomechanicznym”, co ma akcentować bezpieczeństwo metody (ochrona tkanek okw. przed uszkodzeniem jatrogennym) w por. ze sposobem chemicznym (niektóre środki chemiczne nie są dobrze tolerowane przez tkanki okw.).

Mimo znacznego postępu w konstrukcji narzędzi umiejętności i doświadczenie lekarza dentysty wciąż odgrywają rolę kluczową podczas opracowania kanałów, zwłaszcza w przypadku kanałów istotnie zakrzywionych, o skomplikowanej anatomii.

Mechaniczne opracowanie kanału – wiadomości podstawowe

Mechaniczne (biomechaniczne) opracowanie kanału ma na celu:

• usunięcie z kanału zainfekowanych resztek martwej miazgi i najbardziej zakażonych części zębiny, które mają bezpośredni kontakt z masami zgorzelinowymi (redukcję liczby drobnoustrojów)
• poszerzenie kanału, nadanie mu właściwego rozmiaru i kształtu, odpowiednio do planowanej metody wypełnienia
• wygładzenie ścian kanału i poprawę warunków dla dobrego przylegania materiału (szczelność brzeżną wypełnienia).

Metody opracowania kanałów można podzielić na kilka grup:

• metody opracowania ręcznego
• metody opracowania maszynowego za pomocą kątnic redukcyjnych
• metody opracowania maszynowego za pomocą endodontycznych kątnic redukcyjnych niewykonujących pełnego ruchu obrotowego
• metody opracowania dźwiękowego i ultradźwiękowego
• metody opracowania laserowego.

W praktyce najczęściej stosuje się połączenie metody ręcznej z maszynową. Więcej

Narzędzia do opracowania kanału dzieli się na ręczne i maszynowe. Niektóre produkuje się w wersji zarówno do pracy ręcznej, jak i maszynowej (różnią się budową uchwytu), ale istnieją narzędzia wyłącznie do pracy ręcznej lub wyłącznie do pracy maszynowej. Narzędzia kanałowe powstają przez skręcanie drutu w spiralę lub frezowanie w nim nacięć.

Narzędzia stalowe

Stalowe narzędzia ręczne można podzielić na poszerzacze (reamers) i pilniki (files). Poszerzaczem (podczas opracowywania kanału) można wykonywać ruchy obrotowe w większym zakresie niż pilnikiem (przeznaczonym głownie do ruchów piłujących „góra-dół”). Początkowo w leczeniu endodontycznym używano trzy rodzaje pilników: Kerra (typu K), Hedstroema (typu H) i pilnik – raszpla („szczurzy ogon”). Aktualnie dostępnych jest wiele nowych typów pilników. Trójkąt to symbol graficzny zarezerwowany dla poszerzaczy, natomiast czworobok – dla pilników.

Poszerzacz Kerra (K-Reamer) – część pracująca poszerzacza jest luźno zwiniętą spiralą z drutu o przekroju trójkątnym; krawędzie spirali są ostre, tnące. Niektóre narzędzia wytwarzane są w małych rozmiarach z drutu o przekroju czworokątnym.

Pilnik Kerra (K-File) – narzędzie podbne do poszerzacza K, ma jednak mocniejszy skręt (ciaśniej ułożoną spiralę). Pilniki typu K produkuje się z drutu o przekroju czworokątnym (cztery krawędzie tnące), większe rozmiary – z drutu o przekroju trójkątnym.

Narzędzia giętkie typu K: klasyczne narzędzia typu K wykazywały małą elastyczność (z czym wiązało się ryzyko powikłań, np. złamania narzędzia, perforacji ściany kanału), dlatego zwiększono ich giętkość różnymi metodami (przez użycie bardziej sprężystej i odpornej na złamania stali, przez zmianę przekroju drutu na trójkątny lub romboidalny). Narzędzia giętkie najczęściej mają nietnący wierzchołek; przeznacza się je do opracowania kanałów wąskich i zakrzywionych. Do tej grupy należą poszerzacze i pilniki:

• K-Flexoreamer i K-Flexofile – ze zmodyfikowanej, sprężystej stali; na przekroju poprzecznym mają kształt trójkąta równobocznego (trzy krawędzie tnące). Od klasycznych narzędzi Kerra różnią się gęściej ułożoną spiralą i nietnącym wierzchołkiem.
• Narzędzia Golden Medium (Maillefer) – narzędzia giętkie produkowane tylko w rozmiarach pośrednich; zestaw złożony z poszerzaczy K-Flexoreamers i pilników K-Flexofile (do pracy w wąskich, zakrzywionych kanałach).
• Pilnik K-Flex – ze spirali o przekroju romboidalnym (co zwiększa elastyczność pilnika). Ma dwie bardzo ostre krawędzie tnące umożliwiające skuteczne opracowanie kanałów (zarówno wąskich i zakrzywionych, jak i szerokich).
• Poszerzacz i pilnik Flexicut (VDW) – narzędzia typu K ze specjalnego stopu chromo-niklowego o jednorodnej strukturze (wytapianie w próżni). Powstają przez skręcanie drutu o przekroju trójkątnym; wykazują stosunkowo dużą giętkość i odporność na złamanie.

Więcej

Za redukcję flory bakteryjnej w zakażonych kanałach odpowiada przede wszystkim opracowanie mechaniczno-chemiczne, ale nie zawsze można usunąć całkowicie drobnoustroje podczas pierwszej wizyty. Mimo poszerzenia i płukania kanałów roztworami o działaniu dezynfekującym w odgałęzieniach bocznych i kanalikach zębinowych mogą pozostać drobnoustroje. Celem kolejnego etapu leczenia, odkażenia kanałów, jest ich zniszczenie środkami antyseptycznymi, jakie pozostawia się w jamie zęba, zakładając szczelne wypełnienie czasowe.

Czas trwania zakażenia wywiera istotny wpływ na stopień zakażenia zębiny i głębokość wnikania drobnoustrojów. W martwicy miazgi, w szczególności z przewlekłym zapaleniem tkanek okw., gdy zakażenie zębiny trwa kilka-kilkanaście miesięcy, drobnoustroje mogą przenikać głęboko w odgałęzienia boczne kanałów i kanaliki zębinowe. W takich przypadkach uzasadnione jest stosowanie środków odkażających zębinę (leczenie powinno obejmować dwie wizyty). W świeżej infekcji zębiny natomiast głębokość przenikania drobnoustrojów jest stosunkowo nieduża i odkażanie z użyciem wkładek z antyseptykiem może być zbędne (mechaniczno-chemiczne opracowanie kanału bywa wystarczające; kanał można wypełnić podczas tej samej wizyty).

Środki do chemicznego odkażania kanałów

Zadaniem środków antyseptycznych w postaci czasowych wkładek (o konsystencji płynnej lub gęstej pasty) jest zniszczenie flory bakteryjnej pozostałej w kanale po mechaniczno-chemicznym opracowaniu. Powinny zatem zapewniać:

• szerokie spektrum działania przeciwbakteryjnego
• szybkie działanie przeciwbakteryjne
• stabilność działania
• zdolność głębokiej penetracji systemu kanałowego i kanalików zębinowych
• łatwość zakładania i usuwania.

Nie powinny:

• przebarwiać zębów
• działać drażniąco na tkanki okw.
• wydzielać przykrego zapachu
• wpływać ujemnie na właściwości fizyczne wypełnień czasowych.

Pasty lecznicze powinny dodatkowo:

• pobudzać proces formowania wierzchołków korzeni w zębach z niezakończonym rozwojem korzenia
• stymulować gojenie zmian zapalnych w tkankach okw.
• dawać kontrast na zdjęciach rentgenowskich.

Dotąd nie udało się opracować środka odkażającego, który spełniałby wszystkie warunki. Więcej

Podstawowym warunkiem wpływającym na powodzenie leczenia endodontycznego jest właściwe określenie długości roboczej kanału. Przez pojęcie długości roboczej rozumiemy odległość pomiędzy dwoma punktami danego zęba. Pierwszy to punkt na koronie zęba tzw. punkt referencyjny, a drugi to otwór fizjologiczny.

Endometr – pomocnik nr 1

Dawniej uważano za drugi punkt wierzchołek radiologiczny, jednak jak dowiodły badania, pomiędzy otworem fizjologicznym, a anatomicznym istnieje mieszana tkanka miazgowo-ozębnową . Zatem opracowanie kanału przekraczające otwór fizjologiczny powodowałoby jej uszkodzenie. Stąd, otwór fizjologiczny przyjmuje się za granicę, do której należy opracować i wypełnić kanał. W związku z tym, pod pojęciem perforacji kanału będziemy rozumieć przesunięcie granicy leczenia kanałowego poza otwór fizjologiczny.
Obecnie najbardziej popularne i najczęściej stosowane są dwie metody ustalania długości roboczej kanału, a mianowicie:
• METODY RADIOLOGICZNE
• METODY ELEKTRONICZNE

METODY RADIOLOGICZNE

Przeprowadzane są z użyciem radiografii konwencjonalnej lub cyfrowej. Chociaż wielu stomatologów przyzwyczaiło się do używania tej pierwszej, to coraz częściej podkreśla się zalety drugiej i zachęca do jej stosowania. Radiografia cyfrowa bez wątpienia zrewolucjonizowała leczenie endodontyczne. Nie wymaga użycia kliszy, papieru, ciemni, jest bezpieczna dla pacjentów u których przeciwwskazane jest napromieniowanie ( np. kobiety w ciąży, pacjenci po przebytej niedawno radioterapii). Informacja z jamy ustnej jest przenoszona na monitor komputera dając cyfrowy obraz, który może być dowolnie obrabiany ( powiększany, wprowadzenie kntrastu itp.)
Metoda Ingle’a – spośród metod radiologicznych najbardziej znana i najczęściej stosowana. Stosując te metodę należy:
1) wykonać rentgenogram diagnostyczny i określić radiologiczną długość zęba za pomocą linijki endodontycznej;
2) przed wprowadzeniem narzędzia do kanału należy określić jego próbną długość pracującą, posługując się wcześniej wykonanym zdjęciem oraz w oparciu o standardowe długości charakterystyczne dla danego zęba;
3) wykonać zdjęcie pomiarowe z narzędziem wewnątrz kanału;
4) zmierzyć odległość końca narzędzia od wierzchołka radiologicznego i dodać ją do znanej długości narzędzia, daje to faktyczną długość zęba (FDZ); od niej odejmujemy 1 mm i uzyskujemy faktyczną długość roboczą kanału (FDRK);

Więcej

Opis wymagań:
• chęć do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji i otwartość na szkolenia
• umiejętność pracy w zespole
• mile widziana umiejętność zaprezentowania pacjentowi planu leczenia i jego realizacji
• mile widziane ukończone kursy

Jesteśmy otwarci na kandydatów, którzy ukończyli staż w tym roku.

Pracujemy na oprogramowaniu Estomed.
Godziny pracy gabinetów: poniedziałek-piątek 8:00-20:00, sobota 8:00-14:00.

Zapraszamy do kontaktu!
Tel. 731 644 255
E-mail: rekrutacjaoqp3@gmail.com

Godziny otwarcia:
– poniedziałek-piątek 08:00-20:00
– sobota 08:00-13:00

Zapraszam: 731 644 255, rekrutacjaoqp3@gmail.com